امروزه در صنعت همزمان با پیشرفت علم ، تولید به صورت اتوماسیون جایگزین تولید دستی گردیده است در همین راستا قالب های اتوماسیون ساخته شده اند.
قالب های اتوماسیون دارای یک بخش الکتریکی می باشند، دانستن تک تک اجزای الکتریکی قالبها برا ی پرسنل تعمیرات قالب و PM لازم می باشد که در این جزوه سعی شده است اجزای الکتریکی آن توضیح داده شود .
فهرست مقاله
- 1 اجزای الکتریکی قالب های اتوماسیون عبارتند از:
- 1.1 J1 -سیم های ارتباطی :
- 1.2 انواع:
- 1.3 عملکرد:
- 1.4 عیب یابی و نحوه رفع عیب :
- 1.5 J2– سوکتهای ارتباط دهنده :
- 1.6 عیب یابی و نحوه رفع عیب :
- 1.7 J3 سوکت رمز قالب : ( DIE CODING🙂
- 1.8 J4– پراکسی میتی ها (سنسورهای القایی PART IN ) :
- 1.9 انواع :
- 1.10 نمونه های پراکسی میتی ها:
- 1.11 J5 میکرو سوییچها : ( لیمیت سوییچ Part out)
- 1.12 J6- آزمایش عملکرد مدار قالب:
- 2 مدار داخلی تستر مزبور به شرح ذیل پیشنهاد می گردد:
اجزای الکتریکی قالب های اتوماسیون عبارتند از:
1-سنسور PART IN
2-سنسورPART OUT
3-سیم های ارتباطی
4-جعبه اتصالات (Junction Box)
5-سوکت رمز قالب
در قسمتهای بعد اجزای فوق به طور کامل توضیح داده خواهد شد.

شکل 1-قالب اتوماسیون
J1 -سیم های ارتباطی :
تعریف : سیم ارتباطی وسیله ای جهت هدایت جریان الکتریسیته را ازیک نقطه به نقطه دیگر می باشد بدین صورت که با عبور دادن جریان از سیم هادی ، الکترونهای درون سیم هادی حرکت نموده که این حرکت باعث عبور جریان از سیم می گردد.
انواع:
سیمهای هادی بسته به نوع کاربرد انواع و اقسام مختلفی دارد از قبیل مفتولی ، افشان ( چند رشته ) و کواکسیال . البته ناگفته نماند که از لحاظ جنس و کاربرد آنها در جاهای مختلف باز انواع متنوعی دارد که دراین جزوه قابل بحث نمی باشد .
عملکرد:
همانگونه که گفته شد وظیفه و عملکرد نهایی سیم های ارتباطی هدایت جریان الکتریسیته می باشد..
عیب یابی و نحوه رفع عیب :
هرگاه به هر علتی در مدارات الکتریکی مربوط به قالب اتوماسیون اشکالی از قبیل عدم عملکرد مدار رخ دهد در ابتدا باید مسیرعبورجریان را بررسی نموده ویابطور ساده سیم های ارتباطی را ا زلحاظ پارگی و لهیدگی که نهایتا” منجر به اتصال می گردد بازرسی نماییم . این عمل درابتدا به وسیله چشم که درواقع تست شکل ظاهری و عدم قطعی سیم می باشد صورت می گیرد هر گاه توسط چشم و یا از شکل ظاهری سیم نتوانستیم محل بریدگی یا لهیدگی سیم را تشخیص دهیم ،
باید از وسیله ای بنام اهممتر یا تستر استفاده نماییم برای این منظور سلکتور اهممتر را در حالت امگا قرار داده و یکی از سیم های ارتباطی اهممتر را به عنوان مثال com را به یک سر سیم مورد نظر اتصال داده و سر دیگر را به سر دیگراهممتر را به سر دیگر سیم مورد نظر ارتباط می دهیم هرگاه سیم مورد نظر در یک محل نامشخص قطع باشد عقربه اهممتر حرکت نخواهد کرد و یا در اهممترهای دیجیتال عدد صفر ( اتصال کوتاه ) را نشان نخواهد داد که در این حالت باید سیم مورد نظر را تعویض و یا ترمیم نمود .
J2– سوکتهای ارتباط دهنده :
سوکت ها معمولا” جهت برقراری اتصال سیمهای ارتباطی با قسمتهای دیگر مدار و یا اتصال با سیمهای ارتباطی دیگر نقاط استفاده می گردند. این سوکتها (Male-Female Type ) بسته به کاربرد و موقعیت سیم بکار می روند . بطور ساده در بعضی از قالب اتوماسیون برای جدا نمودن کفشکهای بالا و پایین مورد نیاز می باشد که بعضی قسمتهای مدارات الکتریکی باز شود .
عیب یابی و نحوه رفع عیب :
برای رفع عیب قطعی و مشکل در سوکت ها مانند تست سیم های ارتباطی باید عمل کنیم لازم به یاد آوری است هنگام باز نمودن فیش های ارتباطی باید حتما” روی نر ومادگی هر کدام از سوکت ها یک علامت مشخصه قرار دهیم تا هنگام بستن دچار اشتباه نشویم .
J3 سوکت رمز قالب : ( DIE CODING🙂
دای کدینگ های بکار رفته درقالبها بدین صورت عمل می نماید که اطلاعات مربوط به هر قالب را توسط یکسری اعداد در مبنای 2 در داخل یک مدار مجتمع ذخیره نموده و کل مجموعه را به صورت یک سوکت نر با پایه های متعدی که هر کدام مربوط به یک سری اطلاعات می باشد در آورده اند که از این تعداد پایه ها سه عدد به صورت مشترک یا COM استفاده شده اند و هر کدام از پایه های دیگر یک کار مورد نظر را انجام می دهند . که درنهایت به سیستم کنترل PLC وارد می شود.
برای باز و بسته نمودن DIE CODING از محل اتصال خود آن را به یکسری پیچ و مهره مجهز نموده اند تا بتوان آن را به راحتی باز و بسته نمود.
در ضمن باید یاد آور شویم که هنگام تولید قالب های اتوماسیون قسمت نری DIE CODING را به مادگی آن که روی پرس نصب گشته وصل نموده و اطلاعات از DIE CODING به پرس منتقل می گردد و اپراتور می تواند این اطلاعات را روی مانیتور پرس مشاهده نماید.
هرگاه این وسیله به دلایل مختلف دچار آسیب گردد باید آن را تعویض و اطلاعات را مجددا” وارد DIE CODING جدید نمود.
J4– پراکسی میتی ها (سنسورهای القایی PART IN ) :
پراکسی میتی وسیله ای است که بر اساس خاصیت مغناطیسی عمل نموده و یک مدار ا لکتریکی را قطع و یا وصل می نماید .
پراکسی میتی هایی که در قالب های اتوماسیون موجود بکار رفته بر اساس بزرگ و کوچک بودن سطح مقطعشان میدان مغناطیسی آنها یا بطور ساده فاصله عملکرد آنها با یک جسم فلزی متغیر خواهد بود و بسته به موقعیت در یک یا بیش از یک نقطه در سطح قالب زیر قطعه نصب می گردد.
انواع :
همانطوریکه گفته شد یکی از عاملهایی که باعث متمایز نمودن سنسورها از یکدیگر می شود بزرگ و کوچک بودن سطح مقطع می باشد که این به فاصله عملکرد ختم می شود هر چه سطح بزرگتر باشد فاصله عملکرد زیادتر یا حوزه مغناطیسی آن بیشتر و بر عکس.
معمولا” پراکسی میتی ها که در قالبها بکار رفته بر اساس خاصیت مغناطیسی عمل نموده ، بدین صورت که داخل آنها یک سلونویید یا بوبین تعبیه گردیده ،که با عبور جریان از این سلونویید فلوی مغناطیسی جهت یافته ای ایجاد می گرددکه با عبور جسم فلزی از میان فلوی مغناطیسی این فلو را قطع نموده که نهایتا” منجر به قطع یا وصل مدار می شود .
نمونه های پراکسی میتی ها:
J5 میکرو سوییچها : ( لیمیت سوییچ Part out)
همانگونه که از اسم آنها پیدا است برای قطع و و صل جریان های ضعیف و پایین بکار می روند که انواع و اقسام مختلف آنها ا ز نظر شکل ظاهری تعریف می شود ولی د رنهایت عملکرد همگی آنها یکسان می باشد .
شکل زیرخلاصه ای از شماتیک فنی میکروسوییچ را نشان می دهد در میکروسوییچ بنا به کاربردی که دارند اهرم قطع و وصل جریان توسط اشکالهای مختلفی به حرکت درمی آید که از جمله می توان آنتن های فنری یا غلطک های پلاستیکی را نام برد .

بطور کلی این المان وظیفه ارسال سیگنال خارج شدن قطعه از داخل قالب را به سیستم کنترل پرس اعلام می نماید. برا ی تست و سلامت میکروسوییچ ها ا ز وسیله ای بنام اهممتر استفاده می شود . بدین صورت که دستگاه را د رحالت امگا قرار داده و دو سر دستگاه اهممتر را به دو سر (محل اتصالهای میکرو سوییچ ) وصل نموده و با به حرکت در آوردن اهرم میکروسوییچ باید عقربه اهمتر حرکت نماید در غیر این صورت میکروسوییچ خراب می باشد که باید تعویض گردد.
J6- آزمایش عملکرد مدار قالب:
همانگونه که در قسمتهای قبل توضیح داده شد برای تست اجزای مختلف الکتریکی باید از اهممتر استفاده نمود.البته می توان از دستگاهی بنام تستر مخصوص مدار قالب نیز استفاده نمود که طرز کار دستگاه فوق به شرح ذیل می باشد :
دستگاه فوق دارای یک کابل رابط جهت تغذیه به برق شهر و یک کانکتور ، که مکمل آن روی جعبه اتصالات قالب موجود است، می باشد.
مدار داخلی تستر مزبور به شرح ذیل پیشنهاد می گردد:
برای تست Part out باید به ترتیب ذیل عمل کرد:
با تغییر حالت میکروسوییچ Part out باید لامپ L1 به تناسب روشن گردد.
همچنین برا ی تست مدار Part in ، باقرار گرفتن ورق روی قالب زیرین ، در دستگاه تستر باید لامپ L2 روشن گردد و با برداشتن ورق، لامپ L2 خاموش می گردد .
چنانچه بخواهیم تک تک سنسورهای القایی را تست کنیم می توان با یک قطعه فلزی تحریک سنسور را انجام داد .که لامپ روی بدنه سنسور نمایانگر صحت عملکرد سنسور می باشد ، ضمنا” تنظیم فاصله سنسور بسیار مهم و تجربی است.